Viêm A-mi-đan là bệnh lý viêm của hai a-mi-đan vùng thành họng 2 bên, nguyên nhân do nhiễm liên cầu trùng Streptococcus, đặc biệt là liên cầu nhóm A (GABHS); ngoài ra còn có tụ cầu trùng Staphylococcus aureus hoặc Moraxella catarrhalis; nhiễm siêu vi với khoảng 10 loại khác nhau, trong đó Adenovirus, Rhinovirus, Epsteinbarvirus là nhiều hơn cả.

Triệu chứng người bệnh thường gặp là đau họng, cảm giác nuốt vướng hoặc khó nuốt, có khi kéo dài 48 giờ, sốt nhẹ, người uể oải, nhức mỏi toàn thân, hơi thở hôi, nhức đầu, cảm giác căng vùng dưới cằm, hạch dưới hàm sưng và đau.

Khám thường thấy họng đỏ, a-mi-đan sưng lớn một hoặc hai bên, đôi khi có những chấm trắng giống chất bã đậu bám trên a-mi-đan.

Viêm a-mi-đan được điều trị nội khoa với thuốc giảm đau và kháng sinh nếu do vi trùng. Thuốc thường dùng thuộc nhóm betalactam như Penicillin V, Augmentin, hoặc nhóm cephalosporin như Zinnat 250-500mg với liều dùng 2 lần/ngày kéo dài 10 -14 ngày ở người lớn hoặc 10-15mg/kg/2 lần/ngày cho trẻ em. Cần nghỉ ngơi nếu nghi nhiễm siêu vi, xúc họng bằng nước đun sôi để nguội hoặc nước muối sinh lý.

Phẫu thuật cắt a-mi-đan được chỉ định sau khi dùng thuốc thất bại, thường viêm cấp a-mi-đan nhiều đợt trong năm (trên 6 đợt, mỗi đợt kéo dài trên 2 tuần), hoặc có một lần áp-xe a-mi-đan, viêm a-mi-đan quá phát ở trẻ em gây khó thở hoặc khó nuốt.

Sau khi cắt a-mi-đan không cữ nói, chỉ cữ ăn uống những chất chua, cay, cứng và nóng từ 10-14 ngày. Cần uống nhiều nước, hoặc uống những thức uống giàu chất dinh dưỡng như nước trái cây, sữa, súp không quá lạnh. Không hút thuốc lá hoặc uống rượu, bia vì rất dễ gây kích thích vùng họng. Nên nghỉ ngơi trong tuần đầu sau mổ để hồi phục sức khỏe nhanh.

(Còn tiếp...)